Ο ρόλος του σύγχρονου Πολίτη στην Προστασία του Περιβάλλοντος απαιτεί δράσεις συνεισφοράς σε καθημερινή βάση, τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών πιέσεων. Το πρόβλημα των διαθέσιμων επιφανειακών και υπόγειων αποθεμάτων υδάτων πρόκειται να ενταθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής τα επόμενα χρόνια, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου. Για την αντιμετώπιση του αυξημένου κινδύνου λειψυδρίας και ξηρασίας/ερημοποίησης πρέπει να λάβουμε μέτρα εξοικονόμησης και επαναχρησιμοποίησης του νερού, καθώς και μείωσης της ρύπανσης και υποβάθμισης που προκαλείται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
Σεβασμός και Προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος και των Φυσικών Πόρων, ορθολογική διαχείριση των υδάτων:
- Εξοικονόμηση νερού στις καθημερινές οικιακές δραστηριότητες, όπως χρήση αναμεικτικής μπαταρίας βρύσης (με μείκτες ζεστού-κρύου νερού καθώς και αέρα), όπου η εξοικονόμηση ξεπερνά το 30%.
- Ελάττωση της διάρκειας χρήσης του ντους, αντικατάσταση τηλεφώνου της ντουζιέρας με κάποιο άλλο χαμηλότερης ροής ή μίξης με αέρα. Συλλογή των ποσοτήτων κρύου νερού (π.χ. σε ένα μεγάλο ποτιστήρι ή σε κουβά) καθώς περιμένουμε το νερό να ζεσταθεί, χρήση αυτού για πότισμα, πλύσιμο, στη λεκάνη κτλ.
- Καζανάκια δύο βαθμίδων/παροχών ή με σύστημα start/stop ολοκληρωμένης λειτουργίας (εάν δεν είναι εύκολη η αντικατάσταση, τοποθετήστε στο καζανάκι ένα πλαστικό μπουκάλι, ώστε να μειωθεί ο όγκος του νερού που παροχετεύεται).
- Τοποθέτηση γυάλινων μπουκαλιών για κρύο νερό στο ψυγείο και όχι αναμονή μέχρι να κρυώσει το νερό στη βρύση. Κατά το πλύσιμο των πιάτων με τα χέρια, γέμισμα του νεροχύτη ή μίας λεκάνης με νερό και το ανάλογο απορρυπαντικό, αφήνοντας τα λερωμένα πιάτα και σκεύη να μουλιάσουν, και όχι κάτω από τρεχούμενη βρύση. Επίσης, πλύσιμο των φρούτων και λαχανικών σε λεκάνη με νερό.
- Επαναχρησιμοποίηση του νερού που παράγεται στα κλιματιστικά για νερό σιδερώματος ή για πότισμα.
- Χρήση του πλυντηρίου πιάτων και ρούχων όταν αυτά έχουν γεμίσει επαρκώς.
- Πλύσιμο κλινοσκεπασμάτων και πετσετών μετά από απαίτηση του πελάτη στα ξενοδοχεία, εκτός από εξοικονόμηση νερού, επιτυγχάνεται και εξοικονόμηση ενέργειας και απορρυπαντικών.
- Προτίμηση των πλυντηρίων αυτοκινήτων, τα οποία ανακυκλώνουν το νερό. Σε διαφορετική περίπτωση, εάν είναι δυνατόν, επιλέξτε περιοχές με γρασίδι/χώμα για το πλύσιμό του.
- Αυτόματα συστήματα στάγδην άρδευσης σε κήπους κατά τις αποδοτικές ώρες ποτίσματος (νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα). Τακτικός έλεγχος για διαρροές του συστήματος. Τοποθέτηση στο λάστιχο ποτίσματος «πιστολιού», ώστε και να μη χάνεται άσκοπα νερό αλλά και να προσαρμόζεται η ροή στις απαιτήσεις σας.
- Έλεγχος των μετρητών κατανάλωσης ύδατος σε περιόδους που τα κτίρια (οικίες, σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες κτλ) είναι κλειστά (όπως σαββατοκύριακα), για εντοπισμό διαρροών. Ακόμα και οι πολύ μικρές διαρροές σε μία οικία συμβάλλουν σημαντικά στη σπατάλη νερού (50-100 λίτρα την εβδομάδα).
- Συλλογή και ταμίευση βρόχινων υδάτων/επιφανειακών απορροών στις οικίες, τα δημόσια κτίρια και χώρους (σχολεία, γήπεδα κτλ). Τα συλλεγόμενα νερά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα καζανάκια, στους κήπους, στα πλυσίματα, ακόμα και για πόση όταν εφαρμόζονται κατάλληλες συνθήκες υγιεινής.
- Χρήση εσωτερικού «γκρι» δικτύου στις οικίες (αλλά και σε δημόσια κτίρια, σχολεία και ξενοδοχεία), εκμετάλλευση των νερών του μπάνιου ή/και του νιπτήρα για το καζανάκι της τουαλέτας.
- Συλλογή των χρησιμοποιημένων λιπών και ελαίων (π.χ. από το μαγείρεμα) και παράδοσή τους στα ειδικά σημεία συλλογής (π.χ. εστιατόρια ή συνεργεία), όχι ρήψη τους στο δίκτυο αποχέτευσης ή τοποθέτησή τους στα απορρίμματα.
Θέματα συλλογισμού και προβληματισμού:
- «Η πρόληψη κοστίζει ελάχιστα σε σχέση με την αποκατάσταση/εξυγίανση», προστασία των ακτών, ποταμών, θαλασσών, λιμνών, υπόγειων υδροφορέων, δασών και του φυσικού πλούτου γενικότερα, όχι σπατάλες και ρύπανσή τους, όχι αλόγιστη χρήση χημικών και ρήψη αποβλήτων.
- «Η σπατάλη του νερού οδηγεί σε πολυδάπανα έργα αντιμετώπισης του διαρκώς αυξανόμενου προβλήματος λειψυδρίας, που πολλές φορές επιτείνουν τα φαινόμενα ρύπανσης, υφαλμύρωσης και ποιοτικής υποβάθμισης των υδάτων και των φυσικών πόρων γενικότερα».
- «Κύκλος του Νερού» – η αλόγιστη χρήση χημικών (καθαριστικά σπιτιών, φάρμακα, πετρελαϊκά προϊόντα, φυτοφάρμακα, λιπάσματα κτλ) καταλήγει στο νερό που πίνουμε, στις τροφές που τρώμε (φρούτα, λαχανικά, κρέατα, ψάρια) και στις ακτές κολύμβησης.
- Οι αυθαίρετες παρεμβάσεις (κατασκευή οικιών, μετατροπή παραποτάμιων περιοχών σε καλλιέργειες και άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες) σε ρέματα και ποτάμια μπορούν να οδηγήσουν σε πλημμυρικά φαινόμενα. Επιπλέον, επιβαρύνουν την αισθητική εικόνα και υποβαθμίζουν το μικροκλίμα της περιοχής (την ποιότητα της ατμόσφαιρας και τη θερμοκρασία).
Συμμετοχή και «συνευθύνη» των Πολιτών:
- Δίκτυα παρακολούθησης υδάτων, εθελοντική εργασία σε σταθμούς παρακολούθησης και ελέγχου.
- Ενημέρωση από τις βάσεις δεδομένων και τη δημοσιοποίηση στοιχείων, για ακτές κολύμβησης, ποταμούς και ποιότητα πόσιμου νερού.
- Εθελοντισμός σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.
Στήριξη της Πράσινης Ανάπτυξης και των Πράσινων Επιχειρήσεων:
- Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, των υδροβόρων αρδευτικών πρακτικών και γενικότερα εφαρμογή ορθών γεωργικών πρακτικών (είδη καλλιεργειών λιγότερο υδροβόρων, όχι «σπάταλες» μεθόδους άρδευσης). Ορθολογική χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, βιοκαλλιέργειες και βιοενεργειακές καλλιέργειες (τόσο για παραγωγή ενέργειας όσο και εξοικονόμηση αρδευτικού νερού).
- Ενίσχυση/υποστήριξη της Βιολογικής Γεωργίας και των Πράσινων Επιχειρήσεων, μέσω αγοράς των προϊόντων τους, που σέβονται τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον.
- Εκμετάλλευση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εν προκειμένου των ποταμών και των θαλάσσιων ρευμάτων, με σεβασμό στους φυσικούς πόρους και την αισθητική.
- «Απαίτηση» για επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων από τους υφιστάμενους και υπό κατασκευή βιολογικούς καθαρισμούς και αξιοποίησή τους στη γεωργία, σε αστικές γενικές χρήσεις (πότισμα αστικού πρασίνου, πλύσιμο δρόμων, πυρόσβεση κτλ) και στη βιομηχανία.
- Υποστήριξη ενεργειών στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης και ορθολογικής διαχείρισης αποβλήτων, συνδιαχείριση των λυμάτων και των απορριμμάτων των Δήμων, εξοικονόμηση χρημάτων, αποδοτικότερη λειτουργία και καλύτερη διαχείριση (βιώσιμη ανάπτυξη), το Περιβάλλον είναι ενιαίο.
Βασίλης Σταμάτης
dasos22350@gmail.com
